TAND tối cao vừa có công văn trả lời kiến nghị của cử tri gửi sau kỳ họp thứ 5,ốicaotrảlờivềtìnhtrạnglàmsainhưngbồithườngrấtchậmu Quốc hội khóa XV, liên quan đến hoạt động của ngành tòa án.
Kiến nghị xử lý nếu bồi thường chậm
Theo đó, cử tri tỉnh Khánh Hòa đề cập tình trạng cơ quan chính quyền làm sai, phải bồi thường cho người dân. Bản án đã được tuyên nhưng có cơ quan thi hành rất chậm, ảnh hưởng đến quyền lợi người bị thiệt hại.
Cử tri đề nghị nghiên cứu, có chế tài xử lý đối với những trường hợp nêu trên.
Cử tri đề nghị nghiên cứu, có chế tài xử lý đối với trường hợp cơ quan, chính quyền làm sai nhưng bồi thường cho người dân rất chậm, dù đã có bản án của tòa (ảnh minh họa)
TUYẾN PHAN
Trả lời kiến nghị, TAND tối cao viện dẫn quy định tại điểm h khoản 1 điều 311 luật Tố tụng hành chính: "Quyết định về phần tài sản trong bản án, quyết định của tòa án được thi hành theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự".
Như vậy, việc cơ quan, chính quyền làm sai phải bồi thường cho người dân theo quyết định của bản án hành chính hoặc bản án dân sự sẽ được thi hành theo quy định của luật Thi hành án dân sự.
Điều 106 Hiến pháp năm 2013 nêu rõ nguyên tắc: bản án, quyết định của tòa án có hiệu lực pháp luật phải được cơ quan, tổ chức, cá nhân tôn trọng; cơ quan, tổ chức, cá nhân hữu quan phải nghiêm chỉnh chấp hành.
TAND tối cao cho hay, Nhà nước khuyến khích các bên tự nguyện thi hành án, thời hạn tự nguyện thi hành án là 10 ngày, kể từ ngày người phải thi hành án nhận được quyết định thi hành án hoặc được thông báo hợp lệ quyết định thi hành án.
Hết thời hạn nói trên, người phải thi hành án có điều kiện thi hành án mà không tự nguyện thi hành thì bị cưỡng chế.
Đối với đề nghị có chế tài xử lý, TAND tối cao cho biết sẽ ghi nhận nội dung này và tiếp tục nghiên cứu, đề xuất với Quốc hội để xem xét, quy định khi sửa đổi, bổ sung luật Thi hành án dân sự và các đạo luật có liên quan.
Qua đời khi chưa kịp được bồi thường oan
Hồi tháng 3, tại phiên chất vấn đối với Chánh án TAND tối cao, đại biểu Quốc hội cũng đặt vấn đề về việc bồi thường cho những người bị thiệt hại trong các vụ án oan thường rất chậm. Nhiều trường hợp đã qua đời vì già yếu khi chưa kịp được giải quyết.
Đại biểu đề nghị Chánh án TAND tối cao đánh giá nguyên nhân và đưa ra các giải pháp để khắc phục tình trạng nêu trên, "phải tạo điều kiện để cho người bị oan, người bị thiệt hại trực tiếp được nghe lời xin lỗi và nhận bồi thường chứ không phải là con cháu của họ".
Trả lời chất vấn, Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình cho biết, công tác bồi thường án oan, sai phải theo quy định của pháp luật, "tòa cũng không thể vượt qua được luật". Bồi thường bao nhiêu phải đúng quy định của Bộ Tài chính, người bị thiệt hại phải chứng minh được các chi phí liên quan đến thiệt hại mà mình bị tổn thất.
Tuy nhiên, hiện nay các quy định pháp luật có những điểm chưa thống nhất về việc tính toán chi phí thiệt hại, cho nên đang có những hạn chế nhất định.
Về phía tòa án, ông Bình khẳng định rất chia sẻ với người bị oan và gia đình của họ. Dù thế, việc bồi thường phải theo quy định, tòa án không thể tùy nghi chi 1 tỉ đồng hay 2 tỉ đồng. "Nếu ta tùy nghi như thế thì nó lại sinh ra câu chuyện khác, có khi lại là tiêu cực. Luật hơi chặt chẽ về việc bồi thường, cũng mong các đại biểu chia sẻ về chuyện này", ông Bình nói.